Sáng ngày 23/7/2025, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư thành phố Hồ Chí Minh (ITPC) phối hợp với các đối tác chuyên môn tổ chức Khoá đào tạo, tập huấn với chuyên đề: “Nghiệp vụ xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan”. Chương trình nhằm mục tiêu hỗ trợ doanh nghiệp trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng đột phá, nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, đặc biệt trong bối cảnh các chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ có khả năng tác động đến thương mại quốc tế.

Tham dự Khoá đào tạo, tập huấn với chuyên đề “Nghiệp vụ xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan” có sự hiện diện của bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc ITPC; ông Nguyễn Lý Trường An, Giám đốc Công ty TNHH Ez Mix kiêm Phó Giám đốc Công ty TNHH SeaAir Global; cùng đại diện 30 doanh nghiệp và các cơ quan thông tấn báo đài.

Phát biểu khai mạc, bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc ITPC, nhấn mạnh: “Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư thành phố Hồ Chí Minh (ITPC) được sự chấp thuận của UBND TP.HCM về việc thực hiện chủ trương triển khai các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp, xúc tiến thương mại - đầu tư thông qua hình thức tập huấn, đào tạo, hội nghị, hội thảo bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng liên quan đến hội nhập quốc tế. Trên cơ sở đó, ITPC triển khai xây dựng các chương trình huấn luyện, đào tạo chuyên sâu về nghiên cứu phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển thương hiệu, nâng cao chất lượng và đạt các chứng nhận chất lượng, khai thác hiệu quả theo từng nhóm ngành hàng sản phẩm.”

Ngoài ra, bà Hồ Thị Quyên cũng cho biết căn cứ vào kết quả khảo sát nhu cầu của doanh nghiệp thông qua các chương trình hội nghị, hội thảo, tập huấn, cũng như khảo sát nhu cầu hỗ trợ đào tạo, tập huấn chuyên sâu của doanh nghiệp trong các cộng đồng doanh nghiệp, ITPC đã nhận được nhiều chủ đề doanh nghiệp quan tâm, đặc biệt là nghiệp vụ xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan.

Trong khuôn khổ chương trình, ông Nguyễn Lý Trường An, Giám đốc Công ty TNHH Ez Mix kiêm Phó Giám đốc Công ty TNHH SeaAir Global, đã tập trung làm rõ những điểm cốt lõi của các điều kiện thương mại quốc tế Incoterms, so sánh hai phiên bản 2010 và 2020, giúp các doanh nghiệp nắm vững kiến thức để vận dụng linh hoạt, qua đó phân định rõ ràng nghĩa vụ, chi phí và thời điểm chuyển giao rủi ro giữa người mua và người bán.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Lý Trường An đã đi sâu vào các nghiệp vụ hải quan thiết yếu như phương pháp xác định mã HS hàng hóa, trị giá hải quan để tính toán chính xác các loại thuế và dự trù tổng chi phí cho lô hàng. Các khía cạnh quan trọng khác như chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), các phương thức thanh toán quốc tế, và kỹ năng quản lý vận tải quốc tế cũng được phân tích cặn kẽ. Đặc biệt, phần trình bày nhấn mạnh vào quy trình và kỹ năng khai báo hải quan điện tử, giúp các doanh nghiệp thao tác thành thạo trong thực tế đối với hàng hóa kinh doanh tiêu dùng.

Thông qua Khoá đào tạo, tập huấn với chuyên đề “Nghiệp vụ xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan”, ITPC kỳ vọng rằng những kiến thức từ chương trình sẽ giúp các doanh nghiệp có đủ hành trang để đối mặt với những thách thức, nắm bắt các cơ hội trong bối cảnh thế giới đầy biến động, nơi thương mại quốc tế không ngừng thay đổi và phát triển.

Cập nhật thực tiễn thương mại quốc tế: Từ Incoterms 2010 đến Incoterms 2020

Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, việc nắm vững các điều kiện thương mại quốc tế là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, quản lý rủi ro và đảm bảo thực thi hợp đồng hiệu quả. Bộ quy tắc Incoterms do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành từ năm 1936 đến nay đã trải qua nhiều lần cập nhật, với hai phiên bản thông dụng nhất hiện hành là Incoterms 2010 và Incoterms 2020.

Incoterms 2010 bao gồm 11 điều kiện giao hàng, chia thành hai nhóm chính: nhóm áp dụng cho mọi phương thức vận tải (EXW, FCA, CPT, CIP, DAT, DAP, DDP) và nhóm dành riêng cho vận tải đường biển và thủy nội địa (FAS, FOB, CFR, CIF). Một số cải tiến đáng chú ý trong phiên bản 2010 gồm việc đưa vào hai điều kiện mới là DAT (giao hàng tại bến) và DAP (giao tại nơi đến), thay thế bốn điều kiện cũ DAF, DES, DEQ và DDU. Ngoài ra, quy tắc này cũng lần đầu tiên quy định rõ nghĩa vụ chia sẻ thông tin điện tử, trách nhiệm bảo hiểm, và chi phí xếp dỡ tại cảng hoặc bến giao nhận hàng.

Đến năm 2020, ICC đã cập nhật Incoterms nhằm thích ứng tốt hơn với môi trường thương mại toàn cầu đang thay đổi. Một trong những thay đổi lớn là việc đổi tên điều kiện DAT thành DPU (Delivered at Place Unloaded), nhấn mạnh rõ rằng người bán chịu trách nhiệm dỡ hàng tại điểm đến chỉ định. Ngoài ra, Incoterms 2020 cũng mở rộng khái niệm “phương tiện vận chuyển”, không chỉ giới hạn ở các bên thứ ba mà có thể do chính người mua hoặc người bán sở hữu, phản ánh thực tế chuỗi cung ứng hiện đại.

Một điều chỉnh quan trọng khác nằm ở điều kiện FCA - giao cho người chuyên chở. Trước đây, người bán không thể lấy được vận đơn “on board” để chứng minh đã giao hàng lên tàu, gây trở ngại khi thanh toán bằng tín dụng chứng từ. Incoterms 2020 khắc phục điểm này bằng cách cho phép người mua yêu cầu người chuyên chở phát hành vận đơn “on board” cho người bán ngay cả khi hàng chưa chính thức được xếp lên tàu.

Về trách nhiệm bảo hiểm, Incoterms 2020 yêu cầu mức bảo hiểm cao hơn (loại A) đối với điều kiện CIP, thay vì mức tối thiểu (loại C) như trong phiên bản trước. Đây là điểm có lợi đặc biệt khi giao các loại hàng hóa có giá trị cao hoặc dễ hư hỏng. Trong khi đó, các điều kiện như CIF, CFR, FOB vẫn giữ nguyên cốt lõi nhưng được trình bày rõ ràng hơn để dễ áp dụng trong thực tế.

Với những cải tiến này, Incoterms 2020 không chỉ làm rõ hơn quyền và nghĩa vụ của các bên mà còn góp phần tăng tính minh bạch và hiệu quả trong hợp đồng ngoại thương, giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang ngày càng số hóa, phức tạp và cạnh tranh gay gắt.